Odpowiedź na to pytanie powinna zacząć się od wyjaśnienia czym różni się sytuacja kobiety ciężarnej zatrudnionej na podstawie umowy o pracę od tej, która prowadzi własną firmę w trakcie ciąży i po urodzeniu dziecka?
Spis
Jakie prawa przysługują samozatrudnionej?
Pomimo zasadniczych różnic pomiędzy sytuacją pracownika etatowego, a osoby prowadzącej własną działalność gospodarczą, przepisy ubezpieczeniowe zrównują pozycję obu Pań w zakresie uprawnień przysługujących z tytułu macierzyństwa. Zapewniać ma to przede wszystkim względnie równe warunki wszystkich osób aktywnych zawodowo decydujących się na rodzicielstwo. Ciężarna prowadząca działalność gospodarczą może zatem skorzystać z dwóch zasadniczych profitów – zasiłku chorobowego oraz zasiłku macierzyńskiego.
Komu przysługuje zasiłek macierzyński?
Zasiłek macierzyński przysługuje ubezpieczonej, która w okresie ubezpieczenia chorobowego lub w okresie urlopu wychowawczego:
- urodziła dziecko;
- przyjęła dziecko w wieku do 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, w wieku do 10. roku życia, na wychowanie i wystąpiła do sądu opiekuńczego w sprawie jego przysposobienia;
- przyjęła dziecko w wieku do 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, w wieku do 10. roku życia, na wychowanie w ramach rodziny zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej.
Jak długo można pobierać zasiłek macierzyński?
Zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka pobierać można przez następujące okresy:
- 52 tygodnie – w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie,
- 65 tygodni – w przypadku urodzenia dwojga dzieci przy jednym porodzie,
- 67 tygodni – w przypadku urodzenia trojga dzieci przy jednym porodzie,
- 69 tygodni – w przypadku urodzenia czworga dzieci przy jednym porodzie,
- 71 tygodni – w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci przy jednym porodzie.
Kobieta ma obowiązek pobierać zasiłek macierzyński przez 14 tygodni od dnia porodu. Po upływie tego okresu matka dziecka ma prawo zrezygnować zupełnie z pobierania zasiłku i wrócić do pracy lub przenieść do niego prawo na ubezpieczonego ojca dziecka.
Urlop macierzyński – 100 % i 60% zasiłku macierzyńskiego
Przepisy nie przewidują instytucji urlopu macierzyńskiego dla samozatrudnionych matek. Wynika to z faktu, iż jest to uprawnienie typowo pracownicze. Jednak przedsiębiorca na zasadach analogicznych jak pracownik, skorzystać może z przysługującego z tego tytułu zasiłku macierzyńskiego.
Okres pobierania zasiłku macierzyńskiego został jednolicie ustalony zarówno dla matek prowadzących własną działalność, jak i pracownic. Określają go przepisy kodeksu pracy regulujące wymiar urlopu macierzyńskiego i wychowawczego, i wynoszą one odpowiednio:
- w odniesieniu do urlopu macierzyńskiego: od 20 tygodni – w przypadku urodzenia 1 dziecka przy jednym porodzie do 37 tygodni – w razie urodzenia 5 i więcej dzieci przy jednym porodzie
- w odniesieniu do urlopu rodzicielskiego: od 32 tygodni – w przypadku urodzenia 1 dziecka przy jednym porodzie do 34 tygodni – w razie urodzenia jednocześnie 2 i więcej dzieci.
Maksymalny więc okres wypłaty zasiłku macierzyńskiego w razie urodzenia 1 dziecka wynosi więc 52 tygodnie.
Zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego wynosi 100%, a za okres urlopu rodzicielskiego wynosi 60% podstawy wymiaru zasiłku.
Wyrównanie zasiłku macierzyńskiego do wysokości świadczenia rodzicielskiego
Jeśli zasiłek przedsiębiorczej mamy będzie niższy od kwoty świadczenia rodzicielskiego to powinna ona otrzymać wyrównanie zasiłku do kwoty tego świadczenia, czyli do wysokości 1000,00 zł.
Na macierzyńskim – opłata za jakie składki?
W czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego mama ma obowiązek opłacać tylko składkę zdrowotną. Osoba, której przysługuje wyrównanie zasiłku macierzyńskiego do wysokości świadczenia rodzicielskiego będzie natomiast zwolniona z opłacania składki zdrowotnej.
Aby skorzystać ze zwolnienia należy dopełnić następujących formalności:
➢ złożenie ZWUA – wyrejestrowanie ze składek na okres zasiłku macierzyńskiego z datą porodu – jeżeli nie wnioskuje się o wcześniejszy zasiłek macierzyński,
➢ złożenie ZZA – zgłoszenie do składki zdrowotnej z datą porodu,
➢złożenie ZWUA – wyrejestrowanie ze składki zdrowotnej z datą pierwszego dnia pełnego miesiąca zasiłku macierzyńskiego,
➢ złożenie ZZA z datą pierwszego pełnego miesiąca zasiłku macierzyńskiegoz kodem 0580.
Czy można dalej prowadzić działalność będąc na zasiłku?
Pobieranie zasiłku macierzyńskiego nie wyklucza prowadzenia w tym czasie własnej działalności. W przypadku nieprzerwanego prowadzenia działalności w okresie pobierania zasiłku, ustaje obowiązek uiszczania składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, które finansowane są wówczas przez Skarb Państwa za pośrednictwem ZUS.
Jakich formalności należy dopełnić?
Otrzymanie zasiłku macierzyńskiego wymaga uprzedniego złożenia:
- wniosku o jego wypłatę,
- skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka i
- zaświadczenie płatnika składek na druku ZUS Z-3b.
I najważniejsze …. Wysokość składek do ZUS a zasiłek macierzyński!
Matka, która podlega ubezpieczeniu tylko z prowadzonej działalności, może pośrednio sama zadecydować o wysokości opłacanych składek. Im wyższe składki, tym wyższa podstawa wymiaru do ustalenia zasiłku. W 2019 roku maksymalna wysokość podstawy składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wynosi 11 912,50 zł miesięcznie (142 950 zł rocznie).
W 2016 r. zmienione zostały przepisy odnośnie możliwości uzyskania maksymalnej podstawy zasiłku, posiadając krótki okres ubezpieczenia. Teraz, co do zasady, aby otrzymać wysoki zasiłek, należy opłacać wysokie składki przez 12 miesięcy.
Nowy schemat obliczania zasiłków bazuje nad różnicy między podstawą, a nadwyżką, więc korzystniejsze będzie opłacenie mniejszej ilości składek, ale od wysokiej podstawy!
Powyższa operacja skraca okres płacenia wysokich składek i umożliwia skorzystanie dodatkowo ze zwolnienia chorobowego. Jak uzyskać wyższe składki płacąc mniej dowiesz się pisząc do nas na adres szymanska@hslegal.pl i uzyskasz poradę prawną online!
Pingback: Czym się różni pracownica w ciąży od ciężarnej prowadzącej działalność gospodarczą? vol. 1 - Pani Mecenas