Pomimo, że istnieją możliwości zwiększenia wysokości składek celem pobierania wyższego zasiłku macierzyńskiego to działania takie bardzo często znajdują się pod lupą organu rentowego. Zastanawiasz się jak otrzymać wysokości macierzyński i skutecznie go obronić? Wszystkiego dowiesz się z lektury poniższego artykułu.
Spis
- Zasiłek macierzyński dla kobiet prowadzących działalność gospodarczą.
- Ograniczenia kwotowe związane z ustalaniem wysokości składek do ZUS.
- Możliwość uzyskania zasiłku macierzyńskiego w wyższej wysokości przez kobiety prowadzące działalność gospodarczą.
- Czy można prowadzić działalność gospodarczą w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego?
- Jak wygląda postępowanie wyjaśniające przed ZUS i jakie zagrożenia wynikają z zawyżenia wysokości zasiłku?
- Skuteczna obrona wypłaconego wyższego zasiłku – odwołanie od decyzji ZUS.
- Nowy wniosek o objęcie ponownie ubezpieczeniem chorobowym
Zasiłek macierzyński dla kobiet prowadzących działalność gospodarczą.
Na wstępie zaznaczyć należy, że okres pobierania zasiłku macierzyńskiego jest taki sam, zarówno dla kobiet pracujących na podstawie umowy o pracę jak i dla kobiet prowadzących działalność gospodarczą. Wysokość zasiłku macierzyńskiego uzależniona jest jednak wprost proporcjonalnie od wysokości składek odprowadzanych do ZUS oraz okresu ich odkładania. Po zmianie przepisów w 2016 r. prowadzącym działalność znacznie trudniej uzyskać wysoki macierzyński.
Zaskoczeniem nie będzie z pewnością fakt, że dłuższy okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu i opłacania wyższych składek społecznych przekłada się bezpośrednio na wyższy zasiłek macierzyński. Tym samym na przykład jednorazowe podwyższenie podstawy wymiaru składki w celu uzyskania wysokiego zasiłku macierzyńskiego nie przyniesienie zamierzonego efektu.
Ograniczenia kwotowe związane z ustalaniem wysokości składek do ZUS.
Przed podjęciem decyzji związanej z ustalaniem wysokości składek trzeba mieć na uwadze, iż ustawodawca wprowadził ograniczenia kwotowe w tym zakresie. Aktualnie, w 2019 r., maksymalna wysokość podstawy składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe wynosi 11.912,50 zł miesięcznie, co daje 142.950,00 zł rocznie.
Możliwość uzyskania zasiłku macierzyńskiego w wyższej wysokości przez kobiety prowadzące działalność gospodarczą.
Istnieje oczywiście możliwość zwiększenia wysokości opłacanych składek, co przełoży się bezpośrednio na wyższy zasiłek macierzyński. Celem uzyskania maksymalnego zasiłku najlepszy efekt da oczywiście opłacanie składek przez pełne 12 miesięcy przed rozpoczęciem pobierania zasiłku macierzyńskiego. Jednak nawet już opłacanie wyższych składek przez kilka miesięcy przełoży się na proporcjonalny wzrost pobieranych świadczeń. W przypadku opłacania najniższych składek ubezpieczona musi liczyć się z minimalną wysokością zasiłku macierzyńskiego w wysokości 1000,00 zł.
W przypadku podjęcia decyzji o opłacaniu składek od maksymalnej podstawy na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe to wówczas wysokość składki na ubezpieczenie społeczne wyniesie miesięcznie 3769,12 zł, składki na Fundusz Pracy 291,86 zł oraz składki zdrowotnej w zawsze stałej wysokości : 342,32 zł.
W związku z tym, relacja wyższa składka ZUS a zasiłek macierzyński przedstawia się następująco:
· jeśli ubezpieczona zapłaci jedną wysoką składkę to wówczas zasiłek macierzyński wyniesie 1121,66 zł,
· jeśli ubezpieczenia zapłaci trzy wysokie składki to wtedy zasiłek macierzyński wyniesie 2452,20 zł
– kwoty te wyliczane są proporcjonalnie z każdym kolejnym miesiącem ponoszenia wyższych składek.
Należy jednak brać pod uwagę możliwość kontroli ubezpieczonej przez ZUS i ewentualne sankcje w przypadku wydania przez organ rentowy negatywnej decyzji – decyzja o nieprzyznaniu zasiłku macierzyńskiego w żądanej wysokości.
Czy można prowadzić działalność gospodarczą w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego?
Istotnym jest, że w czasie pobierania zasiłku macierzyńskiego przez ubezpieczoną możliwe jest prowadzenie działalności gospodarczej i co za tym idzie uzyskiwanie przychodu w tym okresie. W takiej sytuacji ubezpieczona podlega jedynie obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu i jednocześnie nie ma obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, które finansowane są wówczas przez Skarb Państwa za pośrednictwem ZUS. Jednocześnie podkreślenia wymaga, że w czasie pobierania zasiłku chorobowego takiej możliwości wykonywania jakichkolwiek czynności w związku z prowadzoną działalnością nie ma.
Jak wygląda postępowanie wyjaśniające przed ZUS i jakie zagrożenia wynikają z zawyżenia wysokości zasiłku?
ZUS jest uprawniony do prowadzenia postępowania wyjaśniającego w zakresie zarówno okresu prowadzonej działalności jak i jej faktycznego prowadzenia w czasie odprowadzania deklarowanych składek.
Kontrola ZUS zwykle jest przeprowadzana w sposób korespondencyjny, czyli za pośrednictwem wysyłanych do ubezpieczonej wezwań o przesłanie dokumentów, które będą potwierdzały prowadzenie działalności gospodarczej we danym czasie. Celem ZUS jest ustalenie tego, czy działalność gospodarcza w rzeczywistości była prowadzona, a zatem czy istniał tytuł do ubezpieczeń.
Po przeprowadzonym w ten sposób postępowaniu wyjaśniającym ZUS wydaje decyzję administracyjną. Możliwe rozstrzygnięcia ZUS są następujące:
· jeśli organ rentowy stwierdzi, iż działalność nie była prowadzona to wówczas podejmuje decyzję stwierdzającą niepodleganie ubezpieczeniom społecznym oraz zobowiąże przedsiębiorcę do zwrotu pobranych już świadczeń,
· jeśli ZUS nie stwierdzi uchybień to wydaje decyzję stwierdzającą podleganie ubezpieczeniom społecznym.
Skuteczna obrona wypłaconego wyższego zasiłku – odwołanie od decyzji ZUS.
Po kontroli ZUS, ubezpieczona może być narażona nie tylko na pozbawienie zasiłku w wyniku wydania negatywnej decyzji, ale także może zostać zobowiązana do zwrotu pobranych już świadczeń.
W przypadku niekorzystnego rozstrzygnięcia ZUS ubezpieczona ma prawo do złożenia odwołania w terminie miesiąca od doręczenia decyzji. W przypadku złożenia odwołania po upływie tego terminu zostanie ono odrzucone przez sąd. Odwołanie należy złożyć do sądu właściwego do rozpoznania sprawy za pośrednictwem organu rentowego, który wydał kwestionowaną decyzję.
Po złożonym odwołaniu ZUS ma 30 dni na ewentualną zmianę wydanej uprzednio decyzji lub ustosunkowanie się do wskazanych w treści odwołania zarzutów. Należy wskazać, że zmiana decyzji ZUS jest niezwykle rzadko spotykana i ostatecznie sprawa jest rozstrzygana zwykle przez sąd.
Odwołanie od decyzji ZUS powinno zawierać szczegółowe informacje, które będą stanowić dla sądu podstawę do zmiany decyzji. Do odwołania należy dołączyć także stosowne dokumenty potwierdzające przytoczone w treści uzasadnienia okoliczności.
Zdecydowanie warto złożyć dobrze przygotowane odwołanie od negatywnej decyzji wydanej przez ZUS tym bardziej, że z praktyki wynika, iż w sądach zwykle częściej niż przed ZUS zapadają korzystne orzeczenia dla ubezpieczonych i co za tym idzie decyzje ZUS zostają zmienione.
Jedynie dla przykładu można podać bardzo racjonalne podejście Sądu Najwyższego do kwestii zwrotu pobranego zasiłku. W wyroku z dnia 5 grudnia 2018 r. o sygn. akt. III UK 193/17, Sąd Najwyższy wskazał następująco: „(…) jeżeli występują okoliczności świadczące o niepodleganiu spornemu tytułowi ubezpieczeń społecznych, to organ rentowy powinien wydawać negatywne decyzje z „zerową” podstawą wymiaru składek i odmawiać wypłaty świadczeń ze spornych ubezpieczeń społecznych, a nie wypłacać świadczenia i dopiero wskutek oczywiście spóźnionych refleksji co do zasadności zrealizowanych kontrowersyjnie wysokich świadczeń kontestować legalność podlegania określonemu tytułowi ubezpieczeń społecznych. (…)”
Wobec tego pomimo, iż zasadniczo ZUS nie powinien wypłacać składek, a dopiero po później po długim czasie zmieniać zdania w stosunku do zasadności już wypłaconych kobiecie środków, to jednak sytuacje takie nie są odosobnione. W takiej sytuacji uzasadnionym zdaje się być zwrócenie się do sądu.
Nowy wniosek o objęcie ponownie ubezpieczeniem chorobowym
Po zaprzestaniu pobierania zasiłku macierzyńskiego pamiętać należy, że ubezpieczona nie zostanie automatycznie objęta ubezpieczeniem chorobowym. W świetle uchwały Sądu Najwyższego z dnia 11 lipca 2019 r. w o sygn. akt: III UZP 2/19, należy złożyć nowy wniosek o objęcie ponownie ubezpieczeniem chorobowym. Sąd Najwyższy we wspomnianej uchwale wskazał, iż: „(…) Rozpoczęcie pobierania zasiłku macierzyńskiego przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność, która uprzednio została objęta dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym powoduje ustanie ubezpieczenia chorobowego (…)”. Tym samym, wyzwania stojące przed samozatrudnionymi nie kończą się na etapie skutecznej obrony zasiłku macierzyńskiego przed sądem, a pamiętać należy także o innych – często nie do końca intuicyjnych obowiązkach.
Autorem artykułu jest aplikantka adwokacka Arleta Siedlik.
Jak skutecznie obronić wypłacony ubezpieczonej wyższy zasiłek macierzyński, w postępowaniu prowadzonym przed ZUS jak i odwołując się od wydanej decyzji do sądu, dowiesz się pisząc do nas na adres biuro@hslegal.pl i uzyskasz poradę prawną online!